conferentie over mgr. Schraven en gezellen in China, 28-29 oktober 2014
"DE GROTE STILTE ROND DE MASSAMOORD VAN ZENGDING"
Bijdrage vanuit de Mgr. Schraven Stichting aan de conferentie.
Het Japanse leger is zeer effectief geweest met het onder de mat vegen van deze moordzaak: informatie lag opgeslagen in archieven te wachten op onthulling. Archiefdocumenten blijken elkaar aan te vullen, vertonen samenhang en tonen wat is weggelaten. Na bestudering van honderden 
documenten zijn het Japanse doel, de strategie en methoden blootgelegd om de zaak stil te houden, te ontkennen of te verdraaien, naderhand met (in)directe medewerking van anderen. Dit is aangetoond op de volgende vier aspecten: het gebeuren zelf, de daders, het motief en de martelaren.
Stilte rond het gebeuren ontstond omdat het niet toegestaan was er over te spreken; het gebied was afgesloten: geen in- of uitgaande post of personen. Toch bereikte bijna 2 weken later het bericht van de verdwijning Peking. Daags daarna berichtte de radio de Japanse kijk op de zaak n.l. dat Chinese bandieten de ontvoerders waren. In Zhengding heerste complete stilte en leverde onderzoek niets op. Tot militaire autoriteiten - op bevel - een rapport maken: een Japanse kijk op Pater Chanet "s onderzoek, waarmee het accent komt te liggen op de daders.
Een Japans onderzoeksteam om "misverstanden" tussen het Japanse leger en de katholieke kerk op te lossen gaat pas na meer dan 5 weken naar Zhengding. Bij aankomst blijken de stoffelijke resten gevonden te zijn tien stappen verwijderd van de plek waar het Japanse leger diezelfde avond hun gesneuvelde soldaten hebben gecremeerd. Het onderzoeksteam erkent de betrokkenheid van het Japanse leger en vraagt de vertegenwoordigers van de kerk deze zaak "lokaal" te houden. Zij stemmen er mee in. Het hoofddoel was 
om "het Japanse leger geen schade toe te brengen". Dus publiciteit was uit den boze. Het Japanse leger profiteert daarvan door haar eigen lezing naar buiten te brengen: de daders waren achterblijvers van het Chinese leger. In april 1938 slaagt de Stafcommandant van het Japanse leger in China er in de hele zaak te sluiten door een tweede schadevergoeding te betalen op voorwaarde dat er over de hele affaire niet meer gesproken zal worden. Voorwaarde en gevolgen werden aanvaard.
Er heerste eenzelfde stilte over het motief van de moord. Niemand had enig idee over het waarom van de moord. Talrijke documenten spreken over duizenden vrouwelijke vluchtelingen die bescherming zoeken op het missieterrein uit vrees voor de Japanse soldaten en hun vraag naar vrouwen. Deze vraag naar vrouwen wordt helemaal gemist in het hele verhaal. Met behulp van 6 documenten met relevante informatie kon een reconstructie worden gemaakt: De bisschop had onverbiddelijk geweigerd de Japanse commandant 200 jonge vrouwen te geven voor zijn soldaten. Hij ging dreigend weg. De wraak was goed voorbereid en diezelfde avond uitgevoerd ten westen van de kerk. Uiteindelijk zijn het de Japanse soldaten zelf die de relatie tussen de moord en het motief verraden als ze elders ook dreigen met de woorden: "Vergeet niet wat in Zhengding op de katholieke missie is gebeurd". Het blootleggen van het motief onthult tevens de werkelijke daders.
Stilte rond de "martelaren". Het Japanse onderzoeksteam richtte een brief van medeleven aan de Apostolische Delegaat in Peking namens luitenant-generaal Okabe. Daarin staat dat Mgr. Schraven en gezellen stierven als "martelaren voor hun missionaire ideaal". Eenzelfde brief werd gestuurd aan de katholieke missie van Zhengding, maar mag niet als zodanig publiek worden gemaakt in de media! De Propaganda Fide in Rome verbood elke speculatie over het bloed van de martelaren.
Niettemin koos de opvolger van Mgr. Schraven een opvallende wapenspreuk: "Martyrium vestigia sequamur"" (laten we in de voetstappen van de martelaren lopen). De pagode van Zhengding en de St. Pieter, symbolen van martelaren uit heden en verleden spreken woordeloos boekdelen.
Kortom, de hele affaire heeft alles in zich van "een samenzwering van stilzwijgen".