terug naar inhoudsopgave

Herdenking in Nederland op 8 oktober 2017: Bisschop Schraven en gezellen 80 jaar geleden de marteldood gestorven

Artikel uit de Kleine Co, orgaan van de heren Lazaristen te Panningen

auteur Vic Groetelaars cm.

Op zondag 8 oktober vond in de kerk van Broekhuizenvorst de jaarlijkse herdenking plaats van de moord op Bisschop Schraven met zijn gezellen in Chengtingfu. Dank zij Vincent en Marja Hermans-Grim is die gebeurtenis opnieuw actueel geworden. Zo werd hoe langer hoe duidelijker wat de reden was van de moord en dat Japanse soldaten de moordenaars waren. Een proces tot zaligverklaring werd in gang gezet en kortelings werd uit Rome gemeld dat het proces in het bisdom Roermond voltooid was en nu in Rome verder gevoerd zou worden.

Vanwege het 80 jarige "jubileum" werd een uitgebreid programma samengesteld. De pauselijke nuntius Mgr. Aldo Cavalli was uitgenodigd om in de Eucharistieviering voor te gaan, de bisschop van Roermond Frans Wiertz was aanwezig en eveneens emeritus bisschop Theo van Ruijven cm. Er waren enkele problemen rond het missaal van de Nuntius. Hij had een Engelse tekst bij zich, maar deze bleek bij het begin van de viering met zijn chauffeur een rondrit te maken. Aangezien bisschop Wiertz praktisch niet meer kan lezen, werd Mgr. Theo van Ruijven cm gevraagd deze taak over te nemen.

Aanwezig waren ook enkele Chinese priesters die in België studeren. ’s Middags hield Vincent Hermans de traditionele Schraven Lezing. Pater Jeroom Heyndrickx, Chinakenner uit Leuven, beschreef de huidige situatie in China. Waarschijnlijk vanwege het nationale Volkscongres, dat elke vijf jaar in oktober in China plaats vindt, waren er enkele problemen betreffende uit- en inreisvisa. Zo werd hulpbisschop De Jong van Roermond niet toegelaten. Hij kon daarom niet aansluiten bij de groep die op 10 oktober vertrok om de gedachtenisvieringen in China mee te maken.

Spoedig na de rampzalige gebeurtenissen in Chengtingfu werd in Nijmegen door de Lazaristen een brochure uitgegeven met een bijdrage van verschillende heren en studenten van de Lazaristen, aangevoerd door Henri de Greeve in zijn "Lichtbaken" van 8 januari 1938. De schrijvers gebruikten de gegevens die druppelsgewijs uit China binnen kwamen. Als men ze nu leest kan men vaststellen dat er in het begin de Japanners alles aan gelegen is geweest zich te verontschuldigen. De ware oorzaak van de moord bleef op de achtergrond. Nadien brak in 1939 de Tweede Wereldoorlog uit die verdere communicatie sterk bemoeilijkte. Daarbij kwam de veroveringsoorlog van Japan die via Nederlands-Indië ook ons land meesleepte.

In het Dagblad Trouw van 11 oktober, schreef Stijn Fens een paginagroot artikel over de gedachtenis vieringen in Broekhuizenvorst. Hij komt er herhaaldelijk op terug dat er weinig weerklank is bij de plaatselijke bevolking. Dit is een constatering die in onze ervaring ook steeds is vastgesteld. Een verklaring is ongetwijfeld dat in ons land de interesse voor zalig- en heiligverklaringen niet groot is. Een tweede reden is eveneens dat de bureaucratische rompslomp de aandacht niet vergroot. Misschien is echter de hoofdreden de kwestie dat Frans Schraven geboren is op "Huize Kaldenbroek" in Lottum. Dit kleine ridderhuis ligt in het natuurgebied waar het Pieterspad doorheen loopt, niet ver van Grubbenvorst. Omdat de grond niet zo erg geschikt was voor landbouw ging deze tak van de familie Schraven naar Broekhuizenvorst waar zij de boerderij "Op Wis" betrok. Deze ligt aan de Maas, richting Blitterswijck, ver buiten het centrum van Broekhuizenvorst. Na de lagere school heeft Frans zijn opleiding gehad op het Bisschoppelijk College in Roermond. De filosofie volgde hij in Rolduc. Vervolgens sloot hij zich aan bij de Lazaristen in Parijs. Hij werd aldaar priester gewijd in 1899. Daarna werd hij naar China gezonden. Zo was zijn verleden voor het volk langs de Maas maar kort en leefde zijn familie steeds een heel eind van het centrum van de dorpen. De Tweede Wereldoorlog versterkte de isolatie en toen de vrede kwam, namen de communisten de macht in China over. Intussen zijn er 80 jaar voorbij gegaan. Een heel lange tijd waarin er niet zoveel mensen meer zijn, die de gebeurtenissen van 1937 bewust hebben meegemaakt. Het kerkbestuur van de parochie heeft bewust meegewerkt om hun kerk tot centrum te maken van bewustwording van wat toen gebeurd is. Een kapel in de kerk werd ter beschikking gesteld De schilderingen van pater Jan Haen nodigen door kleur en symboliek sterk uit kennis te nemen van wat toen gebeurde en wat mensen elkaar kunnen aandoen. Zij laten zien hoe de bisschop met zijn gezellen mensen beschermde al kostte dat hun leven.