'Terug in de tijd' artikel van Wiel Bellemakers
In het informatieblad van de Lazaristen 'De Kleine Compagnie' van april 2021, een mooi artikel van Wiel Bellemakers 'Terug in de tijd' Het betreft een afscheidslied dat de missionarissen zongen bij hun reis naar China. Het lied werd vanaf 1852 tot 1960 gezongen tijdens de zendingsceremonie en afscheidsviering van de jonge missionarissen.
Terug in de tijd– Wiel Bellemakers
|
Départ des missionaires Vertrekt, herauten van het goede Nieuws;
|
|
In de voorbije jaren is mij vaker gevraagd om bijzondere verhalen te vertellen of op te schrijven over gebruiken, gebeurtenissen in vroeger tijden. Laat ik er één terugroepen in de herinnering. Niemand van hen die het meemaakten, is nog in leven.
Op 30 april 1961 keerde ik onverwacht terug uit Rome om hier in huis Kerkelijk Recht te gaan doceren. Het was een noodoplossing. Daar zat ik: de studie in Rome afgebroken en ineens was ik ‘professor’, zoals men toen de heren docenten noemde. Ik kwam als ‘groentje‘ in de Herenzaal en hoorde daar ‘oude verhalen’, teruggaande tot de jaren 1903.
Op een dag vertelde oud-China missionaris Bernard de Lepper dat, als pas gewijde
priesters afscheid namen om per boot of via de Trans-Siberische naar China te gaan, in
de kapel op het einde van de dienst een heel bijzonder lied gezongen werd. “Partez,
héros”. Hij lachte er zo’n beetje bij alsof hij wilde zeggen: ’t was toch wat’. Het gebruik hield
stand tot de laatste, Toon Graafmans, in 1938, direct na zijn wijding naar China vertrok.
Na de oorlog herleefde de traditie niet meer.
Vaak heb ik naar dat lied gezocht, maar kon het nooit vinden tot ik enkele jaren geleden in
het tijdschrift van de ‘Missions Étrangères de Paris’ las dat de tekst geschreven werd door
Mgr. Charles Dallet, bisschop van Dallat in Vietnam, en op muziek gezet door Charles
Gounod, die organist was in de kapel van de MEP in Parijs. Het Missiehuis van deze
Congregatie, waarvan de leden uitgezonden werden naar het Verre Oosten vanaf het eind
van de 17de eeuw, lag in de Rue du Bac. Daar werd het lied vanaf 1852 tot 1960 gezongen
tijdens de zendingsceremonie en afscheidsviering van de jonge missionarissen. Het was
een aanvulling op een ander gebruik vanaf het vroegste begin om tijdens die
afscheidsviering de voeten van de vertrekkenden te kussen en dan de missionaris een
laatste keer te omhelzen.
In de Rue du Bac ligt ook het Moederhuis van onze zusters en dat alles sluit aan op de Rue du Sèvre. Zo is het te begrijpen dat het lied ‘overwaaide’ naar ons Moederhuis waar het gezongen werd als de China-missionarissen afscheid namen. En via Parijs kwam het hier in Panningen waar het werd gezongen in de kapel op het eind van de laatste viering die de China-reizigers bijwoonden.
Op internet is alles te vinden en zo kreeg ik gisteren tekst en muziek van dat lied en hoorde ik een tenor of hoge bariton drie van de vier strofen zingen. In de Rue du Bac sloot dat lied aan bij het veel oudere gebruik. Bij het afscheid werden door alle aanwezigen de voeten van de vertrekkende missionarissen gekust. Vreemd? Nee, in Jesaja kun je al lezen hoe de vreugdebode wordt ontvangen in de verzen 49, 23 verbonden met 52,7. Zie ook: Romeinen 10, 15.
Van harte hoop ik dat we in het Na-corona-tijdperk dat lied eens horen klinken op het orgel, en wie weet gezongen door een solist met koor, als herinnering aan al die confraters die naar China vertrokken.
Het lied “Départ des missionaires” staat op de album “Sacré Gounod” uitgebracht op 14 februari 2019. Gil Herbepin (organiste) en Bernard Boucheix (bariton).
Link naar het lied https://www.youtube.com/watch?v=8Sn0oe6WSNc
  |